বিভিন্ন বাতৰিৰ প্ৰকাশিত তথ্য অনুসৰি কেৰালাৰ ৰাজহুৱা স্বাস্থ্যখণ্ডৰ আমূল পৰিৱৰ্তন অনাৰ লগতে ক’ৰ’ণা ভাইৰাছ, নিপাহ ভাইৰাছ আদিৰ দৰে ভয়াৱহ ভাইৰাছৰ বিৰুদ্ধে দৃঢ়তাৰে মোকাবিলা কৰাৰ বাবে কেৰালাৰ LDF চৰকাৰৰ প্ৰাক্তন স্বাস্থ্যমন্ত্ৰী তথা CPI(M) দলৰ কেন্দ্ৰীয় কমিটিৰ সদস্য কে কে শ্বেলাজাক ২০২২ বৰ্ষৰ ৰমন মেগছেছে বঁটাৰ বাবে মনোনীত কৰি বঁটা প্ৰদানকাৰী সংস্থাৰ পৰা তেওঁলৈ বাৰ্তা প্ৰেৰণ কৰা হৈছিল। পিছে বাওঁপন্থী নেত্ৰীগৰাকীয়ে এই বঁটা গ্ৰহণ কৰিবলৈ অস্বীকাৰ কৰে।
উল্লেখ্য যে ১৯৫৮ চনৰ পৰা নিউ ইয়ৰ্ক চহৰৰ ‘ৰকেফেলৰ ব্ৰাডাৰচ ফাণ্ড’ নামৰ এটি সংস্থাই ফিলিপাইনৰ প্ৰাক্তন ৰাষ্ট্ৰপতি ৰমন মেগছেছেৰ নামত এই বঁটা সাংবাদিকতা, লেখা মেলা, সামাজিক সেৱা আদিৰ বাবে এছিয়া মহাদেশৰ বিভিন্ন ব্যক্তিক প্ৰদান কৰি আহিছে। ৰমন মেগছেছে বঁটাক কোনোৱে এছিয়াৰ ন’বেল পুৰস্কাৰ হিচাপেও মান্যতা দিছে। পিছে এইবাৰ এই বঁটাৰ বাবে মনোনীত হোৱা কেৰালাৰ মাট্টনুৰ বিধানসভাৰ পৰা নিৰ্বাচিত ৬৫ বছৰীয়া কে কে শ্বেলাজাই এই বঁটা অস্বীকাৰ কৰে।
বঁটা গ্ৰহণ নকৰাৰ তিনিটা মূল কাৰণ :
বঁটাৰ বাবে মনোনীত হোৱাৰ খবৰ পাই শ্বেলাজাই তেওঁৰ দল ভাৰতৰ কমিউনিষ্ট পাৰ্টি (মাৰ্ক্সবাদী) ৰ শীৰ্ষ নেতা সকলৰ লগত আলোচনা কৰে। এই আলোচনাৰ অন্তত তেখেতে এই বঁটা গ্ৰহণ নকৰাৰ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰে।
মাৰ্ক্সবাদী কমিউনিষ্ট পাৰ্টিৰ সাধাৰণ সম্পাদক সীতাৰাম য়েচুৰীয়ে সাংবাদিকসকলে প্ৰশ্ন কৰাত বঁটা গ্ৰহণ নকৰাৰ সিদ্ধান্তৰ পক্ষে তিনিটা মূল কাৰণৰ কথা উল্লেখ কৰে।
প্ৰথম কাৰণ : কেৰালাৰ বাওঁপন্থী চৰকাৰে কৰা ৰাজহুৱা শিক্ষা আৰু স্বাস্থ্যৰ আমূল পৰিৱৰ্তনৰ কথা সৰ্বজনবিদিত। ই এক সমূহীয়া প্ৰচেষ্টাৰ ফল। এয়া কেৱল এজন ব্যক্তিৰ বাবে হোৱা কথা নহয়, ই সম্ভৱ হৈছে বিকল্প ৰাজনৈতিক নীতিৰ বাবে। ইয়াৰ বাবে কেৱল কে কে শ্বেলাজা নহয়, কেৰালাৰ বাওঁপন্থী চৰকাৰ আৰু বিশেষকৈ তেওঁলোকৰ স্বাস্থ্য বিভাগে মান্যতা পোৱা উচিত।
দ্বিতীয় কাৰণ : ৰমন মেগছেছে বঁটা ফিলিপাইনৰ প্ৰাক্তন ৰাষ্ট্ৰপতি ৰমন মেগছেছেৰ নামত দিয়া হয়। ৰমন মেগছেছে নিজেই এজন কমিউনিষ্ট বিৰোধী লোক আছিল । তেখেতৰ শাসনকালত কমিউনিষ্ট আন্দোলন দৃঢ়ভাবে দমন কৰা হৈছিল। সেয়ে এজন কমিউনিষ্টৰ বাবে তেওঁৰ নামত দিয়া বঁটা আদৰ্শগত ভাবে বিৰোধী কথা বুলি তেওঁ কয়।
তৃতীয় কাৰণ : ৰমন মেগছেছে বঁটা সাধাৰণতে কোনো ৰাজনৈতিক ব্যক্তিক দিয়া নহয়। বিশেষকৈ যিসকল এতিয়াও ৰাজনীতিৰ সৈতে সক্ৰিয়ভাৱে জড়িত আজিলৈ তেনে কোনো ব্যক্তিক এই বঁটা দিয়া হোৱা নাই। কে কে শ্বেলাজা যিহেতু CPI(M) দলৰ কেন্দ্ৰীয় কমিটিৰ সদস্য সেয়ে এই বঁটা তেওঁ নলয় বুলি পাৰ্টিয়ে সিদ্ধান্ত লয়।
উল্লেখ্য যে একেই কথা শ্বেলাজাইও সাংবাদিকসকলৰ আগত কয়। Time of Indiaত প্ৰকাশিত খবৰ অনুসৰি এই বিষয়ে প্ৰশ্ন সোধাত তেওঁ কয়,
“The NGOs may not be in favour of the Communist ideology. And hence it was not right that I receive it as an individual because I was considered for something which was actually part of a collective effort. So, I decided not to accept the award. I thanked them and politely refused the award saying I was not interested in receiving it in an individual capacity.”
As Published in TOI
ৰমন মেগছেছে বঁটা এতিয়ালৈ এছিয়াৰ অন্যান্য দেশৰ লগতে ভাৰতৰ বিভিন্ন প্ৰখ্যাত ব্যক্তিয়ে লাভ কৰিছে। ইয়াৰে ভিতৰত মাদাৰ টেৰেছা, জয়প্ৰকাশ নাৰায়ণ, সত্যজিৎ ৰয়, ভাৰগেজ কুৰেইন, মহেশ্বতা দেৱী, অৰবিন্দ কেজৰীৱাল, আৰ কে লক্ষ্মণ, পি চাইনাথ, ৰবিছ কুমাৰ আদিৰ দৰে ব্যক্তিয়ে লাভ কৰিছে।
কে কে শ্বেলাজাই এই বঁটা প্ৰত্যাখ্যান কৰাৰ অন্তত তেওঁৰ আদৰ্শ আৰু তেওঁৰ দলৰ নীতিৰ কথা জড়িত হৈ আছে।
এই বঁটা প্ৰত্যাখ্যানৰ পিছতেই দেশজুৰি বিতৰ্কৰ সৃষ্টি হৈছে। কোনোৱে কে কে শ্বেলাজাৰ এই সিদ্ধান্তই তেখেতৰ আদৰ্শগত স্থিতি সবল কৰিছে বুলি মত প্ৰকাশ কৰিছে। অন্যদিশে আন কিছুমানে এয়া তেওঁৰ আৰু তেওঁৰ দলৰ ঐতিহাসিক ভুল সিদ্ধান্ত বুলি সমালোচনা কৰিছে। জ্যোতি বসুয়ে প্ৰধানমন্ত্ৰী পদ প্ৰত্যাখ্যান কৰাৰ দৰে এয়া CPI(M)ৰ দ্বিতীয় ঐতিহাসিক ভুল বুলি কোনোৱে মত প্ৰকাশ কৰে।
এই সকলৰ পাছতো আজিৰ ৰাজনৈতিক জগতত, য’ত নেতা মন্ত্ৰীয়ে বঁটা-সন্মানৰ পিছত দৌৰি ফুৰা খবৰ আহে , নিজে টকা খৰচ কৰি বঁটা ‘ক্ৰয়’ কৰাৰ অভিযোগ উঠে, তেনে সময়ত ৰমন মেগছেছে বঁটাৰ দৰে সন্মানীয় বঁটা আদৰ্শগত কাৰণত প্ৰত্যাখ্যান কৰা সঁচাই আজিৰ ৰাজনৈতিক জগতৰ এক বিৰল দৃশ্য।